مالیات بر ارزش افزوده 10 درصد

مالیات بر ارزش افزوده ۱۰ درصد

بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۳، نرخ مالیات بر ارزش افزوده یک درصد افزایش می‌یابد و به ۱۰ درصد می‌رسد.

بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ طی نامه‌ای از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده و متن کامل این بخش تحت عنوان سقف منابع عمومی دولت و مفروضات منابع و مصارف، امروز منتشر شد.

در تبصره شش این لایحه و بخش عوارض و مالیات، آمده که در سال ۱۴۰۳، نرخ مالیات بر ارزش افزوده موضوع ماده (۷) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰/۲/۳ به میزان یک واحد درصد (یک درصد) افزایش می‌یابد تا صرف طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با اولویت بازسازی، نوسازی و تجهیز مدارس و دانشگاه‌ها، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و طرح‌های آبرسانی شود.

همچنین مالیات و عوارض موضوع کالاهای بند «الف» ماده (۲۶) قانون مالیات بر ارزش افزوده، به‌عنوان قیمت تمام‌شده این کالاها منظور می‌شود و قابل استرداد نیست.

گفتنی است؛ در حال حاضر مالیات بر ارزش افزوده ۹ درصد است که با احتساب افزایش یک درصدی به ۱۰ درصد می‌رسد.

 

مالیات

مالیات یکی از اصول اقتصادی است که توسط دولت ها به منظور تامین مالی اجرای برنامه ها و پروژه های عمومی، اصلاح نظام اقتصادی، توزیع درآمد و تعادل مالیاتی اجتماعی اعمال می شود. مالیات به عنوان یک وسیله مهم در مدیریت مالی و توسعه اقتصادی در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار می گیرد.

 

انواع مالیات

به طور کلی مالیات در کشور ایران به دو دسته بندی کلی تقسیم می شود:

  • مالیات مستقیم

مالیات مستقیم، نوعی از مالیات است که مستقیماً از درآمد یا دارایی‌های اشخاص یا شرکت‌ها دریافت می‌شود. این نوع مالیات به طور مستقیم از مالکان دارایی‌ها و درآمدها کسر می‌شود و مسئولیت پرداخت آن به عهده خود اشخاص یا شرکت‌ها است. این نوع مالیات معمولاً به صورت مستقیم از درآمدهای حاصل از حقوق و دستمزد، سود شرکت‌ها، درآمد حاصل از معاملات املاک و مستغلات، ورودی‌های ارزش افزوده، ارث و… کسر می‌شود.

به عبارت دیگر، مالیات مستقیم مستقیماً بر اساس مقدار و میزان درآمد یا دارایی‌ها اعمال می‌شود و نرخ آن ممکن است تناسبی با میزان درآمد یا دارایی باشد، به طوری که با افزایش درآمد یا دارایی، میزان مالیات نیز افزایش می‌یابد.

  • مالیات غیر مستقیم

از دیگر انواع مالیات در ایران می توان به مالیات های غیرمستقیم اشاره کرد که خود در ۳ دسته بندی کلی طبقه بندی می شوند:

  1. حقوق و عوارض گمرکی
  2. مالیات بر مصرف
  3. مالیات بر ارزش افزوده

 

مالیات بر واردات و صادرات یا حقوق عوارض گمرکی

مالیات واردات و صادرات که به نام مالیات گمرکی نیز شناخته می‌شود. مالیات هر کشور بر صادرات و واردات انواع کالاهای متفاوت است. این مالیات بر اساس سیاست‌های کلان بازرگانی هر کشور و شرایط اقتصادی آن تعیین می‌شود و فارغ از این که یکی از روش‌های درآمدزایی برای کشور هستند، به جهت حمایت از تولید و صنایع داخلی نیز به کار گرفته می‌شوند. این مالیات به طور معمول با توجه به قیمت و ویژگی‌های کالا تعیین و دریافت می‌شود.

 

مالیات بر مصرف

دولت معمولاً برای خرید برخی از کالاها مالیات تعیین می‌کند و اشخاصی که این کالاها را به طور زیاد خریداری می‌کنند، باید مبلغ مالیات بیشتری هم پرداخت نمایند. برخی از کالاها مانند بنزین و سیگار معمولاً مالیات غیر مستقیم دارند.

 

مالیات بر ارزش افزوده

مالیات بر ارزش افزوده (مالیات بر ارزش افزوده یا مالیات ارزش افزوده) یکی از انواع مالیات‌های غیرمستقیم است که بر اساس ارزش افزوده محصولات و خدمات در هنگام تولید و عرضه آن‌ها در بازار اعمال می‌شود. به عبارت دیگر، این مالیات بر اساس تفاوت بین ارزش مصرفی کالا یا خدمت و ارزش اولیه مواد و سرویس‌های مورد استفاده در تولید آنها محاسبه می‌شود.

در فرایند مالیات بر ارزش افزوده، فروشنده یا تولید کننده از مشتریان خود مبلغ مالیات بر ارزش افزوده را جمع آوری می‌کند و به نهادهای مالیاتی پرداخت می‌کند. در این مرحله، مشتریان نهایی (مصرف‌ کنندگان) به عنوان نهایی‌ترین مصرف‌ کنندگان، مالیات بر ارزش افزوده را نهایتاً پرداخت می‌کنند.

 

تاریخچه مالیات

مفهوم مالیات به عنوان یک راهبرد درآمدزایی دولت تا دوران های قدیمی باز می گردد. در طول تاریخ، مالیات به عنوان یکی از مهمترین منابع تامین مالی برای دولت ها در سطح جهانی شکل گرفته است. در زیر چند نقطه از تاریخچه مالیات را ذکر میکنیم:

  1. تاریخ باستان:

در دوران باستان، تعدادی از امپراطوری ها و حکومت های قدیمی از مبالغ گندم و دیگر محصولات به عنوان مالیات استفاده می کردند.

  1. قرون وسطی:

در قرون  وسطی، مالیات به عنوان یکی از ابزار های تامین منابع مالی در کنار عوارض و هزینه های دولتی رواج یافت. نظام های مالیاتی در این دوران به شکلی پیچیده تر و گاهی نامعقول توصیف می شدند.

  1. دوران نوسانات اقتصادی:

در دوران نوسانات اقتصادی و انقلاب های صنعتی، نیاز به منابع مالی بیشتر شد و سیستم های مالیاتی با توجه به نیاز های جدید و تغییرات اقتصادیتنظیم یافت.

  1. قرن بیستم:

در قرن بیستم، با افزایش نیاز های دولتی در زمینه های بهداشت، آموزش، نظامی و ساختار های اجتماعی، سطح مالیات به شدت افزایش یافت. نقش مالیات به عنوان یک وسیله مهم در تعادل بودجه دولت و تنظیم اقتصاد بیشتر به چشم می آمد.

  1. مالیات در دنیای مدرن:

با پیشرفت تکنولوژی و افزایش پیچیدگی اقتصاد ها، سیستم های مالیاتی به شکل پیچیده تری ایجاد شده اند. موضوعاتی مانند تعادل توزیع درآمد، حفاظت از محیط زیست و تنظیم اقتصاد جهانی نیز  به وسیله مالیات تحت پوشش گرفته شد.

 

تغییرات نرخ مالیات بر ارزش افزوده

در جدول زیر نرخ‌های مالیات بر ارزش افزوده از ابتدای تصویب این قانون (سال ۸۷) تا کنون را می‌توانید ببینید:

جدول تغییرات نرخ ارزش افزوده

با بررسی این جدول می‌توانید روند افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده را از ابتدای اجرای قانون موقت مالیات بر ارزش افزوده تا کنون که قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده اجرایی شده است ببینید.